Kredyt indeksowany

Co to jest kredyt indeksowany?

Kredyt indeksowany kursem waluty obcej (np. kursem franka szwajcarskiego), to kredyt, w którym kwota kredytu wskazana została w umowie w walucie PLN, a wysokość jego aktualnego salda, a tym samym i wysokość raty kredytowej, są uzależnione od wysokości kursu waluty obcej w danym okresie trwania umowy. W praktyce bank w dniu uruchomienia kredytu technicznie dokonuje przeliczenia salda kredytu na walutę obcą (np. walutę CHF), celem ustalenia wysokości rat kredytu w walucie PLN. W zdecydowanej większości przypadków indeksacja była dokonywana po zawarciu umowy po kursie nieznanym kredytobiorcy i zależnym wyłącznie od arbitralnej decyzji banku.

Kredyt indeksowany do CHF – podstawy do roszczeń kredytobiorców

W przypadku kredytów indeksowanych podstawą roszczeń kredytobiorców jest przede wszystkim zarzut abuzywności postanowień określających zasady indeksacji kwoty kredytu. W zdecydowanej większości przypadków postanowienia określające mechanizm indeksacji, przyznawały bankom prawo do ustalania, w sposób arbitralny i niepoddający się ocenie przez pryzmat zgodności z umową, wysokości zobowiązania kredytobiorców. Powyższe dotyczy w szczególności postanowień odsyłających do tabel kursowych banku, które w żaden sposób nie określały w jaki sposób kursy te będą ustalane.

Niezależnie od zarzutu abuzywności postanowień określających mechanizm indeksacji kwoty kredytu, zwracamy również uwagę na sprzeczność umowy z naturą stosunku prawnego, sprzeczność umowy z art. 69 ust. 1 i 2 Prawa bankowego, nierównomierne rozłożenie ryzyka pomiędzy stronami oraz niedoinformowanie kredytobiorcy o istniejącym ryzyku walutowym.

Na jakie orzeczenie sądu mogą liczyć osoby, które zaciągnęły kredyty indeksowane do CHF?

W prowadzonych przez nas postępowaniach, w odniesieniu do kredytów indeksowanych w pierwszej kolejności wskazujemy, że skutkiem uznania niedozwolonego charakteru klauzul przeliczeniowych (indeksacyjnych) oraz klauzuli ryzyka, jest ustalenie, że umowy obiektywnie nie można wykonać z pominięciem kwestionowanych klauzul umownych. W konsekwencji należy stwierdzić, że umowa jest nieważna. Skutkiem takiego założenia jest uznanie, że kredytobiorca wpłacał raty bez podstawy prawnej, a więc świadczył nienależnie na rzecz banku. Bank jest zatem zobowiązany do zwrotu tego świadczenia, tj. całej kwoty wpłaconej przez kredytobiorcę do banku w wykonaniu nieważnej umowy.

Ewentualnie podnosimy natomiast, że skutkiem uznania niedozwolonego charakteru klauzul przeliczeniowych (indeksacyjnych) może być ustalenie, że do samej indeksacji kredytu nigdy nie doszło. Postanowienia niedozwolone nie wiążą bowiem konsumenta, a jeśli Sąd stoi na stanowisku, że umowę obiektywnie można wykonać z pominięciem kwestionowanych klauzul umownych, to w konsekwencji powinien stwierdzić, że umowa w istocie stanowi umowę kredytu stricte złotowego oprocentowanego według wskazanych w niej zasad, tj. w oparciu o stopę LIBOR (tzw. odfrankowienie). Skutkiem takiego założenia jest uznanie, że kredytobiorca płacił raty w kwocie wyższej, niż był do tego faktycznie zobowiązany, a więc świadczył nienależnie na rzecz banku. Bank jest zatem zobowiązany do zwrotu tego świadczenia, tj. różnicy pomiędzy ratami, jakie kredytobiorca płacił a ratami jakie powinien płacić przy uznaniu złotowego charakteru umowy.

Taka kolejność argumentacji jest skutkiem zarówno naszych teoretycznych rozważań, jak również statystyki orzeczniczej. W zdecydowanej bowiem większości korzystnych orzeczeń dotyczących kredytów indeksowanych, sądy opowiadały się dotychczas za nieważnością umowy.

W ramach opisanego podejścia nie jest wykluczone określenie roszczenia – a co za tym idzie, również wartości przedmiotu sporu – na poziomie sumy różnic pomiędzy ratami przez kredytobiorcę zapłaconymi a tymi, które powinien był zapłacić. W procesie zawsze można bowiem dochodzić tylko części przysługującego roszczenia. Wystąpienie z roszczeniem niższym może minimalizować ryzyko partycypacji kredytobiorcy w kosztach procesu, którymi zostałby proporcjonalnie obciążony, gdyby Sąd doszedł jednak do wniosku, że możliwe jest utrzymanie umowy kredytowej w mocy po wyeliminowaniu z jej treści klauzul niedozwolonych, zaś zgłoszone roszczenie obejmowałoby żądanie zwrotu sumy wszystkich rat. Wysokość zgłaszanych w procesie roszczeń zawsze stanowi wynik indywidualnych ustaleń z kredytobiorcą – powodem.

Kredyt walutowy indeksowany – które banki udzielały tego rodzaju kredytu frankowego?

Bankami, które według naszej wiedzy stosowały umowy kredytów indeksowanych są m.in.:

• BRE Bank (aktualnie mBank)
• Getin Bank, Metrobank, Dom Bank, Noble Bank (aktualnie Getin Noble Bank)
• Bank Millennium
• Kredyt Bank (aktualnie Santander Bank Polska)
• EFG Polbank, EFG Eurobank (aktualnie Raiffeisen Bank International AG)
• Santander Consumer Bank
• ING Bank Śląski
• GE Money Bank (aktualnie Bank BPH)
• Nordea Bank Polska (aktualnie PKO Bank Polski)
• Bank Handlowy (CitiBank)

Nadto wskazać należy, że w niektórych umowach kredytów indeksowanych można podnieść jeszcze inne zarzuty, w szczególności:

– zarzut, iż klauzula określająca zasady zmiany oprocentowania kredytu jest niedozwolona, co występuje w umowach tzw. starego portfela (m.in. niektóre umowy BRE Bank, Santander Consumer Bank,), gdzie zmiana oprocentowania kredytu była uzależniona od decyzji banku,

– zarzut nieprawidłowo obliczonych lub niepodanych w ogóle całkowitego kosztu kredyt (CKK) i rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RSSO) dla niektórych kredytów konsumenckich.

W przypadku większości umów podnosimy też pobocznie, wszędzie gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione, zarzuty dotyczące niedozwolonych klauzul ubezpieczeniowych, tj. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW) oraz ubezpieczenia pomostowego.

Kredyt indeksowany – jak rozpocząć współpracę z kancelarią Kaczmarski Żurowski Adwokaci?

Jeśli szukają Państwo kancelarii, która pomoże w sądowej batalii o sprawiedliwość w procesie przeciwko bankowi, który przyznał kredyt indeksowany do CHF, i w którego umowie znalazły się zapisy niezgodne z porządkiem prawnym, zapraszamy do kontaktu z kancelarią Kaczmarski Żurowski Adwokaci. Na wstępnym etapie współpracy przeprowadzimy bezpłatną analizę umowy kredytowej, w której zidentyfikujemy wszystkie zapisy abuzywne mogące stanowić podstawę do zgłoszenia roszczeń wobec banku.