Co to jest kredyt indeksowany?
Kredyt indeksowany kursem waluty obcej (np. kursem franka szwajcarskiego), to kredyt, w którym kwota kredytu wskazana została w umowie w walucie PLN, a wysokość jego aktualnego salda, a tym samym i wysokość raty kredytowej, są uzależnione od wysokości kursu waluty obcej w danym okresie trwania umowy. W praktyce bank w dniu uruchomienia kredytu technicznie dokonuje przeliczenia salda kredytu na walutę obcą (np. walutę CHF), celem ustalenia wysokości rat kredytu w walucie PLN. W zdecydowanej większości przypadków indeksacja była dokonywana po zawarciu umowy po kursie nieznanym kredytobiorcy i zależnym wyłącznie od arbitralnej decyzji banku.
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Kredyt indeksowany do CHF – podstawy do roszczeń kredytobiorców
W przypadku kredytów indeksowanych podstawą roszczeń kredytobiorców jest przede wszystkim zarzut abuzywności postanowień określających zasady indeksacji kwoty kredytu. W zdecydowanej większości przypadków postanowienia określające mechanizm indeksacji, przyznawały bankom prawo do ustalania, w sposób arbitralny i niepoddający się ocenie przez pryzmat zgodności z umową, wysokości zobowiązania kredytobiorców. Powyższe dotyczy w szczególności postanowień odsyłających do tabel kursowych banku, które w żaden sposób nie określały w jaki sposób kursy te będą ustalane.
Niezależnie od zarzutu abuzywności postanowień określających mechanizm indeksacji kwoty kredytu, zwracamy również uwagę na sprzeczność umowy z naturą stosunku prawnego, sprzeczność umowy z art. 69 ust. 1 i 2 Prawa bankowego, nierównomierne rozłożenie ryzyka pomiędzy stronami oraz niedoinformowanie kredytobiorcy o istniejącym ryzyku walutowym.
Na jakie orzeczenie sądu mogą liczyć osoby, które zaciągnęły kredyty indeksowane do CHF?
W prowadzonych przez nas postępowaniach, w odniesieniu do kredytów indeksowanych w pierwszej kolejności wskazujemy, że skutkiem uznania niedozwolonego charakteru klauzul przeliczeniowych (indeksacyjnych), jest ustalenie, że do samej indeksacji kredytu nigdy nie doszło. Postanowienia niedozwolone nie wiążą bowiem konsumenta, a umowę obiektywnie można wykonać z pominięciem kwestionowanych klauzul umownych. W konsekwencji należy stwierdzić, że umowa jest ważna, ale stanowi w istocie umowę kredytu stricte złotowego oprocentowanego według zasad wskazanych w umowie, tj. w oparciu o stopę LIBOR (tzw. odfrankowienie). Skutkiem takiego założenia jest uznanie, że kredytobiorca płacił raty w kwocie wyższej, niż był do tego faktycznie zobowiązany, a więc świadczył nienależnie na rzecz banku. Bank jest zatem zobowiązany do zwrotu tego świadczenia, tj. różnicy pomiędzy ratami, jakie kredytobiorca płacił a ratami jakie powinien płacić przy uznaniu złotowego charakteru umowy.
Ewentualnie podnosimy natomiast, że umowa jest nieważna ex tunc. W takim przypadku bank powinien zwrócić kredytobiorcy wszystko to, co ten mu kiedykolwiek zapłacił.
Taka kolejność argumentacji jest skutkiem zarówno naszych teoretycznych rozważań, jak również statystyki orzeczniczej. W zdecydowanej bowiem większości korzystnych orzeczeń dotyczących kredytów indeksowanych, sądy opowiadały się dotychczas za odfrankowieniem, tj. utrzymaniem umowy w mocy z wyeliminowaniem mechanizmu indeksacji. Powyższe potwierdzają w szczególności ostatnie wyroki Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.04.2019 r., III CSK 159/17 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.05.2019 r., I CSK 242/18) oraz opinia Rzecznika Generalnego TSUE z dnia 14.05.2019 r. do sprawy C-260/18.
Wynikiem zaś takiego podejścia jest określenie roszczenia, a więc również wartości przedmiotu sporu, na poziomie sumy różnic pomiędzy ratami przez kredytobiorcę zapłaconymi a tymi, które powinien był zapłacić. Występujemy więc z roszczeniem niższym, którego odzyskanie jest bardziej prawdopodobne. Nadto minimalizujemy w ten sposób ryzyko partycypacji kredytobiorcy w kosztach procesu, którymi zostałby proporcjonalnie obciążony, gdybyśmy wystąpili z roszczeniami wyższymi (o zwrot sumy wszystkich rat), a sąd przyznałby jedynie roszczenia niższe (a wiec o zwrot sumy nadpłat rat).
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Kredyt walutowy indeksowany – które banki udzielały tego rodzaju kredytu frankowego?
Bankami, które według naszej wiedzy stosowały umowy kredytów indeksowanych są m.in.:
- BRE Bank (aktualnie mBank)
- Getin Bank, Metrobank, Dom Bank, Noble Bank (aktualnie Getin Noble Bank)
- Bank Millennium
- Kredyt Bank (aktualnie Santander Bank Polska)
- EFG Polbank, EFG Eurobank (aktualnie Raiffeisen Bank International AG)
- Santander Consumer Bank
- ING Bank Śląski
- GE Money Bank (aktualnie Bank BPH)
- Nordea Bank Polska (aktualnie PKO Bank Polski)
- Bank Handlowy (CitiBank)
Nadto wskazać należy, że w niektórych umowach kredytów indeksowanych można podnieść jeszcze inne zarzuty, w szczególności:
– zarzut, iż klauzula określająca zasady zmiany oprocentowania kredytu jest niedozwolona, co występuje w umowach tzw. starego portfela (m.in. niektóre umowy BRE Bank, Santander Consumer Bank,), gdzie zmiana oprocentowania kredytu była uzależniona od decyzji banku,
– zarzut nieprawidłowo obliczonych lub niepodanych w ogóle całkowitego kosztu kredyt (CKK) i rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RSSO) dla niektórych kredytów konsumenckich.
W przypadku większości umów podnosimy też pobocznie, wszędzie gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione, zarzuty dotyczące niedozwolonych klauzul ubezpieczeniowych, tj. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW) oraz ubezpieczenia pomostowego.
Kredyt indeksowany – jak rozpocząć współpracę z kancelarią Kaczmarski Żurowski Adwokaci?
Jeśli szukają Państwo kancelarii, która pomoże w sądowej batalii o sprawiedliwość w procesie przeciwko bankowi, który przyznał kredyt indeksowany do CHF, i w którego umowie znalazły się zapisy niezgodne z porządkiem prawnym, zapraszamy do kontaktu z kancelarią Kaczmarski Żurowski Adwokaci. Na wstępnym etapie współpracy przeprowadzimy bezpłatną analizę umowy kredytowej, w której zidentyfikujemy wszystkie zapisy abuzywne mogące stanowić podstawę do zgłoszenia roszczeń wobec banku.
